مطالعه واکنش های تشکیل کمپلکس بین لیگاند `4-نیتروبنزو 15- کرون-5 و کاتیون های 3+mn2+، co2+، y و 2+zro در مخلوط های دو جزئی استونیتریل-متانول با استفاده از روش هدایت سنجی و ساخت الکترود یون گزین حساس به al+3 با استفاده از 12-کرون-4

واکنش های تشکیل کمپلکس بین لیگاند درشت حلقوی 4`-نیتروبنزو 15-کرون-5 (4`-nb15c5) و کاتیون های +2mn، +2co، +3y و +2zro در حلال های خالص متانول و استونیتریل و همچنین مخلوط دوتایی آن ها و در دماهای مختلف با استفاده از روش هدایت سنجی مورد بررسی قرار گرفتند. مقادیر ثابت تشکیل کمپلکس ها از برازش نمودار های هدایت مولاری بر حسب نسبت مولی با استفاده از نرم افزار genplot به دست آمدند. داده های هدایت سنجی نشان می دهند که استوکیومتری کمپلکس های تشکیل شده بین لیگاند 4`-nb15c5 و کاتیون های 2+mn، 2+co، 3+y و 2+zro ، 1:1 می باشد. مقادیر تغییرات آنتالپی استاندارد(?h?c) برای واکنش های تشکیل کمپلکس از شیب نمودار های وانتهوف به دست آمدند و مقادیر تغییرات آنتروپی استاندارد (?s?c) که از رابطه ?g?c,298.15=?h?c-298.15?s?c محاسبه شدند نشان می دهند که فرآیند های تشکیل کمپلکس از نظر آنتروپی مساعد می باشند. ترتیب پایداری کمپلکس های تشکیل شده در استونیتریل خالص در دمای ?c15 به صورت زیر می باشد: (4`-nb15c5.zro)2+ >(4`nb15c5.mn)2+? (4`-nb15c5.co)2+>(4`-nb15c5.y)3+ اما در مخلوط های دوتایی meoh-an با مول درصد های 50 و 75 نسبت به anدر دمای مذکور ترتیب پایداری کمپلکس ها به صورت زیر می باشد: (4`nb15c5.mn)2+>(4`-nb15c5.zro)2+ ? (4`-nb15c5.co)2+> (4`-nb15c5.y)3+ (4`nb15c5.mn)2+>(4`-nb15c5.y)3+? (4`-nb15c5.co)2+> (4`-nb15c5.zro)2+ بنابراین، داده های به دست آمده نشان می دهند که با تغییر ماهیت و ترکیب حلال ها قدرت انتخابگری لیگاند برای کاتیون های مورد مطالعه دستخوش تغییر می گردد. علاوه بر مطالعه واکنش های تشکیل کمپلکس به روش هدایت سنجی، ما همچنین یک الکترود یون گزین برای اندازه گیری غلظت کاتیون آلومینیوم (iii) در محلول ها با استفاده از لیگاند 12-کرون-4 ساختیم. 12-کرون-4 به عنوان یونوفور، پلی وینیل کلرید (pvc) به عنوان زمینه بی اثر پلیمری، دی بوتیل فتالات(dbp) به عنوان نرم کننده، اولئیک اسید به عنوان افزودنی و تتراهیدروفوران (thf) به عنوان حلال برای تهیه غشاء انتخابگر، مورد استفاده قرار گرفتند. میله های گرافیتی با غشاء با روش فرو بردن/خشک کردن پوشانیده شدند. منحنی های کالیبراسیون در شرایط بهینه نشان دادند که الکترود مذکور یک پاسخ نزدیک به شیب نرنستی مناسب 2 mv 19± را در محدوده غلظتی 6-10 × 0 /1 – 1-10× 0 /1 مولار برای کاتیون al+3 در دمای 25 درجه سانتی گراد و در محدوده ph ،4 تا 8 به دست می دهد. حد تشخیص برای این الکترود 7-10 × 5.46 مولار برای کاتیون al3+ به دست آمد. الکترود ساخته شده به عنوان یک الکترود شناساگر در تیتراسیون های پتانسیومتری کاتیون al+3 با edta مورد استفاده قرار گرفت.